Κλιματικη πολιτικη και ΗΠΑ
Οι ΗΠΑ ειναι τώρα το μεγαλύτερο εμπόδιο στην παγκόσμια μάχη εναντια στην Κλιματική Αλλαγή
Για τον έλεγχο της Κλιματικής Αλλαγής απαιτούνται επείγουσες, παγκόσμια συντονισμένες δράσεις.
Μέχρι τώρα οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, το ισχυρότερο κράτος του κόσμου, έχει αποδειχτεί ότι είναι η μεγαλύτερη δύναμη που δρα ενάντια σε κάθε παγκόσμια συντονισμένη δράση.
Η μόνη, μέχρι τώρα, προσπάθεια για να επιτευχθεί παγκόσμια συντονισμένη δράση ήταν η Συνθήκη του Κυότο, γιά την επιτυχία της οποίας χρειάστηκαν χρόνια σκληρής δουλειάς και πολύπλοκων διαπραγματεύσεων. Τον Μάρτη του 2001, ο τότε καινούριος ακόμη ρεπουμπλικάνος πρόεδρος των ΗΠΑ Τζώρτζ Μπους απέρριψε την Συνθήκη του Κυότο με μια χειρονομία άκρως αλαζονική, αυταρχική και αυθαίρετη, που σκανδάλισε την παγκόσμια κοινότητα. Αν και η Συνθήκη του Κυότο δεν είναι ούτε κατά διάνοια όσο ισχυρή πρέπει, είναι μια αρχή ώστε να μπει φρένο στη διολίσθηση προς την καταστροφή και περιέχει την αρχή ότι πρέπει να μπουν υποχρεωτικά όρια στις εκπομπές αερίων από όλα τα κράτη του κόσμου.
Το Πρωτόκολλο του Κυότο ήταν μιά συμφωνία που επιτεύχθηκε το 1997 στο Κυότο της Ιαπωνίας. Σύμφωνα μ’ αυτό, όλες οι βιομηχανικές χώρες και περιόριζαν τις εκπομπές αερίων κατά 5%. Οι κλιματικές συζητήσεις στη Χάγη τον Νοέμβρη του 2000 υποτίθεται πως θα οριστικοποιούσαν τη συνθήκη και θα τήν έβαζαν σε εφαρμογή, όμως οι ΗΠΑ – υπό την κυβέρνηση Κλίντον – προσπάθησαν να βρουν κενά και δικαιολογίες γιά ν’ αποφύγουν ουσιαστικά να κάνουν κι’ αυτές το καθήκον τους. Το αποτέλεσμα ήταν πως οι συζητήσεις διακόπηκαν χωρίς καμιά πρόοδο. Τον επόμενο Μάρτη ο ρεπουμπλικανός πρόεδρος Τζ. Μπους δήλωσε απροκάλυπτα ότι η Συμφωνία του Κυότο δέν είχε ενδιαφέρον, ούτε ήταν συμφέρουσα, για την κυβέρνησή του. Ο υπόλοιπός κόσμος συμφώνησε στη Βόννη, τον Ιούλη του 2001, να προωθήσει τη Συνθήκη του Κυότο, αψηφώντας τις ΗΠΑ, αλλά η στάση των ΗΠΑ ενίσχυσε όσους ήθελαν να αποδυναμώσουν τη συνθήκη, κάνοντάς ακόμη λιγότερο αποτελεσματική απ’ ό,τι θα ήταν έτσι κι’ αλλιώς.
Όμως πολλές χώρες αργότερα επικύρωσαν τη συνθήκη, με αποκορύφωμα την επικύρωση από τη Ρωσία τον Νοέμβρη του 2004. Η επικύρωση από μέρους της Ρωσίας σήμαινε ότι ολοκληρώθηκε πλέον το ελάχιστο αναγκαίο νούμερο των χωρών που κύρωσαν τη Συνθήκη του Κυότο (δηλαδή οι σχετικές χώρες είναι οι υπεύθυνες για το 55% των εκπομπών αερίων παγκόσμια μέχρι το 1990). Επομένως το Πρωτόκολλο του Κυότο μπήκε σε ισχύ 90 μέρες μετά την επικύρωση από τη Ρωσσία στις 16 Φεβρουαρίου 2005.
Όμως οι ΗΠΑ ακόμη αρνούνται να επικυρώσουν το Πρωτόκολλο του Κυότο και έχει συμπαρασύρει στην άρνησή της και άλλες μείζονες ανεπτυγμένες χώρες, μεταξύ των οποίων και η Αυστραλία. Η Αυστραλία, που έχει τεράστια βιομηχανία άνθρακα, κάτω από τον έλεγχο της κυβέρνησης των ΗΠΑ, και με προεξάρχοντα τον πρωθυπουργό της Τζων Χάουαρντ (John Howard) αρνήθηκε να επικυρώσει το πρωτόκολλο. Οι ΗΠΑ και η Αυστραλία είναι δύο μόνον από τις μείζονες ανεπτυγμένες χώρες που αρνούνται την επικύρωση του Πρωτοκόλλου, αλλά η κοντόφθαλμη ποδηγέτησή τους εμποδίζει κάθε αληθινά αποτελεσματική πρόοδο στον έλεγχο της απειλής γιά το περιβάλλον από την παγκόσμια κοινότητα.
Μερικά Γεγονότα γιά τις ΗΠΑ
Οι ΗΠΑ είναι υπεύθυνες για το ένα τέταρτο περίπου των εκπομπών αερίων, ενώ έχουν μόνον 4% του πληθυσμού του πλανήτη. Από το 1990 οι εκπομπές στις ΗΠΑ έχουν αυξηθεί κατά 20% ενώ οι ειδικοί προειδοποιούν ότι οι βιομηχανικές χώρες πρέπει να μειώσουν τις εκπομπές CO2 κατά 60% μέχρι τα μέσα του αιώνα. Επί πλέον, ενώ οι άλλες χώρες προσπαθούν ενεργητικά να μειώσουν τις εκπομπές, τα ενεργειακά σχέδια του Μπους διασφαλίζουν την άνοδο των εκπομπών των ΗΠΑ
Τι κρύβεται πίσω από την αντίθεση των ΗΠΑ στο Κυότο και σε κάθε σημαντική αλλαγή γιά τον έλεγχο της Κλιματικής Αλλαγής;
Η απάντηση σ’ αυτό βρίσκεται στο γεγονός ότι η κυβέρνηση Μπους ελέγχεται, περισσότερο από κάθε άλλη προηγούμενη κυβέρνηση, προφανέστατα και καταλυτικά από ειδικά και συγκεκριμένα συμφέροντα – μεγάλες εταιρίες που χρηματοδοτούν το ρεπουμπλικανικό κόμμα και διαθέτουν τεράστια δύναμη στο αμερικανικό πολιτικό σύστημα. Σ’ αυτές οι πανίσχυρες εταιρείες περιλαμβάνονται πολλές που εμπλέκονται στη βιομηχανία καυσίμων που έχει ισχυρούς και δυνατούς δεσμούς με τη σημερινή κυβέρνηση. Αυτοί που ελέγχουν τη βιομηχανία καυσίμων φοβούνται ότι θα μειωθούν τα έσοδά τους αν παρθούν μέτρα για τη μείωση των εκπομπών CO2, που δημιουργούνται από τα καύσιμα τύπου πετρέλαιο, κάρβουνο και αέριο και προκαλούν global warming. Άσκησαν μεγάλες παρασκηνιακές πιέσεις γιά να πείσουν τον Μπους να αγνοήσει τη Συνθήκη του Κυότο και γιά να υπαγορεύσουν τη σημερινή ενεργειακή του πολιτική. Κυρίαρχη θέση ανάμεσά τους έχει η μεγαλύτερη βιομηχανία πετρελαίου στον κόσμο, η ExxonMobil ("Esso" στην Ευρώπη). Πολλές περιβαντολλογικές οργανώσεις, όπως οι Friends of the Earth (Φίλοι της Γης) και η Γκρήνπις κινητοποιούνται τώρα για το μποϊκοτάρισμα αυτής της εταιρείας, επειδή έχει κάνει περισσότερα από κάθε άλλη εταιρεία για να σαμποτάρει την πρόοδο της αντιμετώπισης της Κλιματικής Αλλαγής. Έχουν ξεκινήσει την εκστρατεία 'Stopesso' check out their website at :
Λίγα ακόμη γιά το Κυότο
Η Συμφωνία του Κυότο είχε σημασία μόνον ως αφετηρία. Προτείνει τη μείωση κατά 5% - αν και τα πολλά κενά στη συμφωνία σημαίνουν ότι ούτε κι’ αυτό μπορεί να μην επιτευχθεί. Παράλληλα οι ειδικοί προειδοποιούν ότι είναι αναγκαία η μείωση μέχρι και πάνω από 60% μέχρι τα μέσα του αιώνα, ή περί το 90% γιά τις ανεπτυγμένες χώρες, που έχουν μεγαλύτερο στόχο μιάς και αυτές είναι υπεύθυνες για το μεγαλύτερο ποσοστό εκπομπών μέχρι σήμερα, αν και ακόμη κι’ αυτό μπορεί να είναι πολύ αισιόδοξο, σε σχέση με την ταχύτητα μεταβολής του κλίματος προς το χειρότερο.
Έτσι, ακόμη και με το Κυότο να τρέχει, υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος και ουσιαστικά είναι αναγκαία μιά επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο παράγουμε ενέργεια. Έχει προταθεί ένα μοντέλο βάσει του οποίου είναι εφικτές ακόμη βαθύτερες μειώσεις εκπομπών, σε εξομοιωτική βάση που θα προχωρά προς τον στόχο της κατά κεφαλήν παραγωγής CO2. (Κάθε άτομο στον πλανήτη θα έχει το δικαίωμα στο ίδιο ποσό κατανάλωσης CO2). Αυτό είναι γνωστό ως «Ύφεση και Σύγκλιση» ('Contraction and Convergence' : see www.gci.org.uk for more info on this.)
Είναι ειρωνικό το ότι η αδυναμία της Συνθήκης του Κυότο χρησιμοποιείται ως επιχείρημα ενάντιά της από εκείνους που θέλουν να την αποδυναμώσουν ακόμη περισσότερο! Όμως, από την άποψη της συντονισμένης δράσης – με συμφωνημένα υποχρεωτικά όρια στις εκπομπές αερίων – η Συνθήκη του Κυότο είναι το μόνο πράγμα που έχουμε… ή «ένα εύθραυστο φυλαχτό ειρήνης», όπως είπε ο τζέρεμυ Λέγκετ στο Solar Century
Ακόμη μια αντίρρηση που μπαίνει ενάντια στο Πρωτόκολλο του Κυότο είναι το ότι υποχρεώνει μόνον τις βιομηχανικές χώρες να μειώσουν τις εκπομπές: οι αναπτυσσόμενες χώρες, όπως η Κίνα και η Ινδία, δέν είναι υποχρεωμένες να συμμορφωθούν. Όμως αυτό είναι δίκαιο, μιάς και το μεγαλύτερο ποσοστό του φαινομένου του θερμοκηπίου έχει προκληθεί από τις βιομηχανικές χώρες – για να μήν αναφέρουμε το γεγονός πως είναι, φυσικά, ευκολότερο να δράσουν και να κάνουν θυσίες οι πλουσιότερες χώρες. Όμως η ταχεία αύξηση των εκπομπών από τις γοργά αναπτυσσόμενες χώρες, όπως η Ινδία και η Κίνα, αποτελεί τεράστια απειλή για τη σταθερότητα του κλίματος παγκόσμια. Γι’ αυτό είναι επείγον να δώσουν το καλό παράδειγμα οι αναπτυγμένες χώρες, να ανοίξουν τον δρόμο γιά ένα χαμηλού άνθρακα πρότυπο και να κάνουν τα πρώτα βήματα προς τη συντονισμένη διεθνή δράση γιά τον αγώνα που έχουμε ανάγκη ενάντια στην κλιματική αλλαγή.
Η ενασχόληση των ΗΠΑ με τα βραχυπρόθεσμα, εγωιστικά τους συμφέροντα, η ακύρωση κάθε ενδιαφέροντος γι’ αυτήν την καταστροφή που δεν έχει προηγούμενο γιά όλους του λαούς του κόσμου, μπορεί να αποδειχτεί πως είναι η πιό αδιανόητα εγκληματική τρέλα στην ιστορία του κόσμου.
