Πλανητική υπερθέρμανση, το μεγάλο πρόβλημα του αιώνα μας;

Πλανητική υπερθέρμανση,
το μεγάλο πρόβλημα του αιώνα μας;

Όπως είναι γνωστό, από τις 4 Δεκέμβρη πραγματοποιείται στο Μπαλί της Ινδονησίας, με τη συμμετοχή 10.000 περίπου συνέδρων, η Παγκόσμια Σύνοδος του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή. Το γεγονός καθεαυτό, και ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα που είχαν παρόμοιες διασκέψεις στο παρελθόν, είναι μια ακόμη θετική πρόκληση και δυνατότητα για την παγκόσμια κοινότητα, ώστε να αξιολογήσει τη διαμορφούμενη κατάσταση με πραγματική ευαισθησία και υπευθυνότητα απέναντι κυρίως στις νεότερες γενιές και το δικό τους μέλλον.
Υπενθυμίζουμε ότι η πρώτη διεθνής διάσκεψη για το κλίμα στη Γη έγινε στη Γενεύη το 1979. Ακολούθησαν η συνάντηση κορυφής στο Ρίο το 1992, με την υπογραφή σύμβασης-πλαισίου του ΟΗΕ και το πολυσυζητημένο Πρωτόκολλο του Κιότο το 1997. Ειδικότερα, στο τελευταίο αυτό ντοκουμέντο γίνονται δικαιολογημένα συχνές αναφορές, γιατί η άρνηση ισχυρών οικονομικά και πολιτικά δυνάμεων, όπως οι ΗΠΑ, να το «υπογράψουν» (πρόσφατα το υπέγραψε η Αυστραλιανή κυβέρνηση) συνιστά στάση και πολιτική επιλογή που είναι ικανή να ερμηνεύσει και να αποκαλύψει τα σημαντικότερα ανθρωπογενή αίτια της συντελούμενης και ραγδαία επιδεινούμενης κλιματικής αλλαγής.
Αυτή η επισήμανση έχει κρίσιμη σημασία για δύο κυρίως λόγους. Ο ένας γιατί, σύμφωνα με τους ειδικούς, παρότι τον προηγούμενο αιώνα το περιβάλλον υπέστη πολλά σοκ από ανθρώπινες δραστηριότητες (μεγάλη αύξηση του ανθρώπινου πληθυσμού, που οδήγησε μεταξύ άλλων σε τεράστια αύξηση των καλλιεργήσιμων εδαφών σε βάρος των δασών, ιδιαίτερα των τροπικών, και σε εκρηκτική επέκταση «πολεοδομικών συμπλεγμάτων και βιομηχανικών ζωνών» κ.λ.π.), οι κλιματικές αλλαγές προοιωνίζονταν μεν τις επερχόμενες, περισσότερο αρνητικές, εξελίξεις, συγκριτικά όμως βάρυναν λιγότερο και επηρέασαν σε μικρότερο βαθμό τη ζωή μας και τις ανθρώπινες υποθέσεις γενικότερα. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι στις μέρες μας εμείς που φιλοξενούμαστε σ’ αυτόν τον πλανήτη με τη συμπεριφορά μας, με πράξεις και παραλείψεις μας, με τις πολιτικές που εφαρμόζουμε -στο πλαίσιο της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης- παρεμβαίνουμε καθοριστικά στη σύνθεση της ατμόσφαιρας σε ολόκληρη τη Γη, οδηγώντας αναπόφευκτα στην υπερθέρμανση της επιφάνειάς της.
Η Διακυβερνητική επιτροπή του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή κάνει λόγο για «αύξηση της μέσης θερμοκρασίας στην επιφάνεια της Γης, μέχρι το έτος 2100, μεταξύ 1,4ο C και 5,7ο C ». Μια τέτοια εξέλιξη θα σημάνει, πιθανότατα και λόγω της τήξης των πάγων, τεράστιες αλλαγές στον παγκόσμιο χάρτη! Φαίνεται λοιπόν πως κατά κυριολεξία η τύχη μας, η τύχη κάθε μορφής ζωής στον πλανήτη μας, εξαρτάται, σχεδόν αποκλειστικά, από εμάς, τα έλλογα δηλαδή όντα, που, ωστόσο και μέχρι αυτή τη στιγμή τουλάχιστον, οι εξελίξεις αποδεικνύουν ότι ή δεν έχουμε συνειδητοποιήσει αυτόν τον ρόλο μας ή αρνούμαστε να ασκήσουμε αυτή την ευθύνη μας. Κι ας είναι αυτοκαταστροφική αυτή η στάση μας, όπως εύκολα μπορεί να αντιληφθεί κανείς! Οι πρωτοφανούς έκτασης φυσικές και παρεπόμενες καταστροφές, η ένταση και συχνότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων στη χώρα μας, καθώς και στον υπόλοιπο κόσμο, τα τελευταία ιδιαίτερα χρόνια, είναι ο αδιάψευστος μάρτυρας και κατήγορός μας.
Επομένως, απαιτείται δυναμική αντίδραση, τώρα και παντού!
Τώρα, γιατί δεν υπάρχουν ούτε ελάχιστα, πλέον, περιθώρια απώλειας χρόνου. Γιατί η αντίστροφη μέτρηση ξεκίνησε. Γιατί η κατάσταση μπορεί να γίνει μη αναστρέψιμη, αν δεν είναι ήδη.
Παντού, γιατί οι επιπτώσεις του προβλήματος είναι οικουμενικές και πλανητικές. Παρά το γεγονός ότι πρέπει να ενοχοποιούνται κυρίως η ιδεολογία του κέρδους (για τους λίγους και ισχυρούς) και της «ανάπτυξης», που αναγορεύεται από τις δυνάμεις εξουσίας ως υπέρτατη αξία, καθώς και το δόγμα του ανταγωνισμού, η λυτρωτική δήθεν απάντηση στην καταπίεση των πολλών και στη συνεχώς διευρυνόμενη κοινωνική αδικία. Γιατί το φαινόμενο του θερμοκηπίου δεν κάνει …διακρίσεις. Δεν πλήττει μόνο τους ενόχους.
Θα ήταν, ωστόσο, ελλιπής και μυωπική μια λίστα ενόχων από την οποία θα απουσίαζαν, με ελαφρύτερο βεβαίως κατηγορητήριο, και όσοι αγνοούν «ασυγγνώστως» ή ανέχονται, μέχρι συνυπαιτιότητας, τις συνέπειες των πολιτικών που το προοίμιό τους βιώνουμε, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, όλοι και όλες.
Γι’ αυτό η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Κλιματικής Αλλαγής ας αποτελέσει το έναυσμα για την αφύπνισή όλων μας, για τη βαθύτερη συνειδητοποίηση του προβλήματος με το οποίο πρέπει να αναμετρηθούμε έχοντας μόνο μία επιλογή, να μην ηττηθούμε.
Δεν υπάρχουν περιθώρια για μια ακόμη ήττα !!
Προς την κατεύθυνση αυτή σημαντική μπορεί να είναι και η συμβολή των εκπαιδευτικών πολιτικών, μέσω των οποίων διαπαιδαγωγούνται οι νέοι άνθρωποι και διαμορφώνονται οι συνειδήσεις των αυριανών πολιτών.-



Αθήνα, 6.12.07/ Κώστας Μπόικος/ Γ. Γραμματέας του Δ.Σ. της ΟΛΜΕ